Kỹ thuật gấp và dán thành phẩm là công đoạn có tác dụng biến những tờ giấy in phẳng thành các sản phẩm hoàn thiện như túi giấy, hộp bao bì, catalogue hay bao thư. Đây là bước gia công sau in không thể thiếu, giúp định hình và hoàn thiện sản phẩm theo đúng thiết kế. Vậy kỹ thuật gấp và dán thành phẩm là gì? Có đặc điểm, ứng dụng như thế nào? Hãy cùng In Sắc Màu tìm hiểu chi tiết về công đoạn gia công quan trọng này qua bài viết sau.
Kỹ thuật gấp và dán thành phẩm là gì?
Nói một cách đơn giản, kỹ thuật gấp và dán thành phẩm là tập hợp các thao tác nhằm biến đổi một tờ giấy in phẳng thành một sản phẩm ba chiều hoàn chỉnh. Đây là công đoạn cuối cùng trong quy trình gia công sau in, đóng vai trò quyết định đến chất lượng và tính thẩm mỹ của thành phẩm, trong đó có hai giai đoạn chính liên kết chặt chẽ với nhau:
- Gấp thành phẩm là việc tạo ra các đường nếp gấp để định hình cấu trúc.
- Dán thành phẩm là dùng keo hoặc chất kết dính để liên kết các mặt, các cạnh của sản phẩm lại với nhau, tạo nên sự bền chắc.
Khái niệm về kỹ thuật gấp thành phẩm
Kỹ thuật gấp thành phẩm còn gọi là gấp máy, là quá trình tạo nếp trên giấy theo một thiết kế đã định sẵn. Thao tác này giúp định hình sản phẩm như sách, tờ gấp, catalogue, túi giấy, hay hộp giấy.
Với các loại giấy có định lượng lớn thì việc chỉ gấp đơn thuần sẽ dễ làm gãy bề mặt giấy, gây mất thẩm mỹ. Do đó, trong quy trình sẽ áp dụng thêm kỹ thuật cấn bế để tạo ra một đường hằn nhẹ trên giấy giúp việc gấp trở nên dễ dàng, chính xác và đường nét sắc sảo hơn rất nhiều.
Khái niệm về kỹ thuật dán thành phẩm
Sau khi đã có những nếp gấp hoàn hảo, công đoạn dán sẽ kết nối các phần của sản phẩm lại, đảm bảo chúng vào nếp gọn gàng và sẵn sàng để sử dụng, trong gia công các sản phẩm bao bì như hộp giấy kraft, túi giấy thì kỹ thuật dán đặc biệt quan trọng vì sẽ ảnh hưởng đến khả năng chịu lực và độ bền của sản phẩm. Về mặt vật liệu, tùy thuộc vào chất liệu giấy và yêu cầu về độ bền, các xưởng in sẽ sử dụng các loại keo khác nhau như keo nóng, keo lạnh hoặc băng dính chuyên dụng.
Các phương pháp gấp thành phẩm phổ biến
Tùy vào mục đích sử dụng và lượng thông tin cần truyền tải, có nhiều kiểu gấp khác nhau. Dưới đây là ba phương pháp gấp thành phẩm cơ bản và thông dụng nhất trong ngành in.
Gấp đôi (Bi-fold)
Đây là kiểu gấp đơn giản nhất, một tờ giấy được gấp lại một lần ở chính giữa, tạo thành hai phần bằng nhau và 4 mặt nội dung (2 mặt trong, 2 mặt ngoài) áp dụng cho các loại thiệp mời, menu nhà hàng hay các tờ rơi giới thiệu sản phẩm đơn giản.
Gấp ba (Tri-fold)
Với kiểu gấp ba, tờ giấy được chia thành ba phần, tạo ra 6 mặt nội dung. Có hai biến thể chính:
- Gấp cửa sổ (Gate fold): Hai cánh hai bên được gấp vào trong, gặp nhau ở giữa.
- Gấp Ziczac (Z-fold): Các nếp gấp được tạo theo hình ziczac xen kẽ.
Phương pháp gấp thành phẩm này rất được ưa chuộng cho các ấn phẩm cần nhiều không gian hơn như brochure, tờ gấp quảng cáo, giúp phân chia thông tin một cách logic và thu hút.
Gấp bốn (Quad-fold)
Gấp bốn là phương pháp phức tạp hơn, tờ giấy sẽ được gấp thành bốn phần bằng nhau, tạo ra 8 mặt nội dung. Tương tự gấp ba, nó cũng có các dạng như gấp ziczac hoặc gấp cuốn (cuốn lần lượt từng phần vào trong). Kiểu gấp này thường được dùng cho bản đồ, hướng dẫn sử dụng sản phẩm hay các mẫu catalogue cần trình bày nhiều thông tin chi tiết.
Quy trình thực hiện kỹ thuật dán thành phẩm
Để đảm bảo sản phẩm cuối cùng vừa đẹp vừa chắc chắn, quy trình dán phải được thực hiện cẩn thận, nhất là ở khâu lựa chọn vật liệu và phương pháp gia công phù hợp.
Các loại vật liệu dán phổ biến
Không phải sản phẩm nào cũng dùng chung một loại keo mà sẽ tùy vào loại giấy, cấu trúc sản phẩm và yêu cầu về độ bền, có ba loại vật liệu được sử dụng phổ biến nhất là keo dán nóng, keo lạnh và băng dính, mỗi loại đều có đặc tính, ứng dụng riêng biệt:
- Keo dán nóng: Loại keo này ở dạng rắn, được làm nóng chảy trước khi dán. Ưu điểm là khô cực nhanh, độ bám dính rất cao, phù hợp để dán các loại hộp giấy, bao bì cần chịu lực.
- Keo lạnh: Đây là loại keo phổ biến, dễ sử dụng và an toàn. Tuy thời gian khô lâu hơn keo nóng nhưng cho độ bền tốt, thường được dùng làm bao thư, túi giấy hoặc các sản phẩm không yêu cầu độ chịu lực quá cao.
- Băng dính hai mặt: Tiện lợi, sạch sẽ, không cần thời gian chờ khô nên phù hợp cho các đơn hàng nhỏ lẻ, sản phẩm thủ công hoặc các chi tiết cần sự chính xác.
Máy dán tự động và gia công thủ công
Nên chọn dán bằng máy hay dán thủ công? Câu trả lời phụ thuộc vào quy mô sản xuất và yêu cầu chất lượng sản phẩm của bạn. Với những đơn hàng lớn, máy dán tự động sẽ là giải pháp tối ưu vì giúp tăng năng suất, đảm bảo độ chính xác và đồng đều tuyệt đối.
Ngược lại, gia công thủ công lại phù hợp cho các đơn hàng nhỏ, sản phẩm có thiết kế phức tạp hoặc đòi hỏi sự tỉ mỉ cao. Tuy linh hoạt nhưng phương pháp này thường tốn chi phí nhân công hơn và khó đạt được sự đồng bột như khi sử dụng máy móc.
Ứng dụng của kỹ thuật gấp và dán trong các sản phẩm in ấn
Bạn có thể thấy kỹ thuật gấp và dán ở khắp mọi nơi, từ những vật phẩm đơn giản đến các sản phẩm bao bì phức tạp.
- Sản phẩm văn phòng và quảng cáo: Kỹ thuật gấp và dán được ứng dụng nhiều trong bao thư, tờ gấp quảng cáo, brochure hay catalogue, giúp ấn phẩm có vẻ ngoài chuyên nghiệp, chỉn chu và dễ gây ấn tượng mạnh với khách hàng.
- Bao bì và đóng gói: Thường kết hợp với kỹ thuật cán màng cho túi giấy, hộp giấy để tăng độ bền chắc, khả năng bảo vệ sản phẩm bên trong và góp phần nâng cao giá trị thương hiệu.
- Xuất bản và in ấn: Các loại sách, báo, tạp chí đều cần gia công gấp dán bằng máy tự động công suất lớn để đảm bảo sản phẩm được đóng gáy chính xác và bền đẹp.
Ưu điểm của kỹ thuật gấp và dán thành phẩm
Việc áp dụng kỹ thuật gấp và dán sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp trong việc cạnh tranh và nâng cao giá trị thương hiệu, cụ thể như sau:
Tăng tính thẩm mỹ, chuyên nghiệp
Một sản phẩm được gấp ngay ngắn, các góc cạnh sắc nét và được dán chắc chắn luôn tạo cảm giác cao cấp và chuyên nghiệp cho khách hàng. Các đường nét rõ ràng không chỉ là điểm nhấn thẩm mỹ mà còn thể hiện sự đầu tư, tỉ mỉ của thương hiệu.
Đảm bảo chất lượng đồng đều
Khi sử dụng máy móc hiện đại, hàng ngàn sản phẩm sẽ có chất lượng giống hệt nhau, từ nếp gấp cho đến độ chắc của keo dán, đảm bảo mọi sản phẩm đều có chất lượng nhất quán và độ chính xác cao.
Các thông số kỹ thuật như áp lực gấp, nhiệt độ keo, thời gian dán được điều khiển chính xác bởi hệ thống vi xử lý giúp tránh được các lỗi thường gặp như gấp lệch, mất mực do ép quá mạnh, hoặc dán không chắc do nhiệt độ keo không đều.
Tăng tính tiện dụng và bảo quản
Các sản phẩm sau khi gấp trở nên gọn gàng, dễ dàng hơn cho việc đóng gói, lưu trữ và vận chuyển. Ngoài ra, việc dán các mép lại một cách chắc chắn giúp sản phẩm không bị bung, rách trong quá trình sử dụng, bảo vệ nội dung hoặc vật phẩm bên trong tốt hơn.
Những lưu ý quan trọng khi thực hiện kỹ thuật gấp và dán
Để có được thành phẩm hoàn hảo, bạn cần chú ý đến một vài yếu tố chính trong quá trình sản xuất:
- Lựa chọn thiết bị và công nghệ phù hợp: Với đơn hàng nhỏ, gia công thủ công sẽ là giải pháp tiết kiệm. Nhưng nếu cần sản xuất số lượng lớn, việc sử dụng hệ thống máy móc tự động là điều bắt buộc để tiết kiệm thời gian, giảm chi phí nhân công và đảm bảo chất lượng đồng đều.
- Kiểm soát chất lượng trong quy trình: Một nếp gấp sai hay đường keo lệch đều có thể làm hỏng cả sản phẩm, vì vậy việc kiểm tra, từng bước là yếu tố then chốt, thể hiện mức độ chuyên nghiệp và uy tín của đơn vị sản xuất.
- Chi phí và hiệu quả kinh tế: Máy gấp dán tuy cần vốn đầu tư lớn ban đầu nhưng sẽ mang lại lợi ích lâu dài nhờ giảm nhân công, tăng tốc độ sản xuất và hạn chế lỗi.
Kết bài
Hy vọng những chia sẻ từ In Sắc Màu sẽ giúp bạn đọc biết được kỹ thuật gấp và dán thành phẩm là gì, đây không chỉ đơn thuần là công đoạn kết thúc trong quy trình gia công, còn là yếu tố quyết định chất lượng và giá trị cuối cùng của sản phẩm. Một mẫu bao bì, bao thư hay catalogue, tờ rơi… được gia công tỉ mỉ sẽ trực tiếp nói lên sự chuyên nghiệp và uy tín của thương hiệu bạn.
