Công nghệ in phun có khả năng tạo ra một bản in có chất lượng cao, màu sắc sống động với mức chi phí hợp lý. Kỹ thuật in này cũng đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng từ in ấn phẩm văn phòng, in ảnh đến in ấn các ấn phẩm quảng cáo, bao bì sản phẩm,…Thông tin chi tiết về kỹ thuật in phun, bạn có thể tìm hiểu thêm trong bài viết In Sắc Màu chia sẻ dưới đây.
In phun là gì?
In phun là kỹ thuật in trực tiếp sử dụng đầu phun để phun mực lên bề mặt vật liệu mà không cần tiếp xúc. Công nghệ này hoạt động bằng cách phun ra những giọt mực siêu nhỏ thông qua các vòi phun có đường kính từ 20-50 micromet.
Khác với các phương pháp in truyền thống như in offset hay in Letterpress đều cần có khuôn, công nghệ in phun không cần sử dụng khuôn in hay áp lực cơ học. Thay vào đó, các đầu mực được điều khiển chính xác thông qua các xung điện hoặc nhiệt độ, mực từ các đầu in này phun ra để tạo thành hình ảnh trên bề mặt chất liệu. Với cách thức in này, kỹ thuật in phun trở thành lựa chọn tối ưu cho cả những đơn hàng in số lượng nhỏ đến số lượng lớn hoặc in theo yêu cầu của từng khách hàng cá nhân.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của công nghệ in phun
Việc nắm được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của công nghệ in phun sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn cách thức tạo ra sản phẩm của công nghệ này.
Cấu tạo
Một hệ thống in phun cơ bản bao gồm các thành phần sau:
- Đầu in: Chứa các vòi phun siêu nhỏ, nơi tạo ra các tia mực li ti in lên bề mặt vật liệu.
- Hệ thống cung cấp mực từ hộp mực: Đảm bảo bản in hoàn thiện cho chất lượng màu sắc đồng đều, không có tình trạng chỗ đậm chỗ nhạt.
- Bo mạch điều khiển xử lý dữ liệu in: Đóng vai trò điều khiển các đầu in di chuyển theo các tín hiệu nhận được để tạo ra cá chi tiết hoàn thiện.
- Hệ thống cơ cấu di chuyển giấy: Di chuyển giấy in đến khu vực in và đẩy giấy ra khỏi máy in sau khi in xong.
Trong đó đầu in là thành phần có vai trò quan trọng nhất. Bộ phận này chứa hàng trăm vòi phun nhỏ với tác dụng phun mực lên bề mặt vật liệu để tạo thành bản in hoàn chỉnh.
Nguyên lý hoạt động của công nghệ in phun
Nguyên lý hoạt động của công nghệ in phun dựa trên việc tạo ra những giọt mực siêu nhỏ được phun qua đầu in di chuyển liên tục trên băng truyền. Khi nhận tín hiệu từ máy tính, mạch điều khiển sẽ kích hoạt các vòi phun tương ứng để tạo thành từng điểm ảnh.
Cơ chế phun mực hoạt động theo đơn vị pass – số lần phun mực trên một đơn vị diện tích để đạt màu hoàn chỉnh. Máy in phun thông thường sử dụng 4-6 pass để tạo ra một hình ảnh có chất lượng tốt, trong khi máy in phun chuyên nghiệp có thể sử dụng lên đến 16 pass.
Ưu nhược điểm của in phun
Mỗi công nghệ in đều có những ưu điểm nổi bật và một số hạn chế nhất định. Dưới đây là các ưu nhược điểm của kỹ thuật in phun bạn đọc có thể tham khảo để tiện cân nhắc khi cần in ấn.
Ưu điểm
- In phun có thể tạo ra sản phẩm có độ phân giải cao, hình ảnh sắc nét. Ngoài ra, khả năng tái tạo màu sắc tốt với dải màu rộng giúp hình ảnh in ra từ thiết bị in phun có độ chân thực cao.
- Một điểm nổi bật khác của máy in phun là không cần thời gian khởi động, máy có thể tiến hành in ngay sau khi nhận lệnh chuyển đến từ máy tính được kết nối với máy in.
- Kích thước của các thiết bị in phun khá nhỏ gọn tiết kiệm không gian, phù hợp với các văn phòng nhỏ hoặc gia đình.
- Chi phí đầu tư ban đầu thấp, máy hoạt động êm ái, không gây ra tiếng ồn khi in.
- So với công nghệ in offset, in chuyển nhiệt, in laser thì in phun rẻ hơn khá nhiều.
Hạn chế
- Mực dùng trên máy in phun có mức giá khá cao nên đây là nhược điểm lớn nhất của công nghệ in ấn này.
- Một điểm hạn chế khác là mực phun ra từ các đầu in với vận tốc cao, nhưng tốc độ hoàn thiện sản phẩm lại khá chậm, chưa tối ưu và so với in laser còn chậm hơn khá nhiều.
- Ngoài việc giá thành cao thì mực của máy in phun còn khá dễ bị khô nếu không sử dụng thường xuyên. Mực khô sẽ gây tắc vòi phun và ảnh hưởng chất lượng in.
Phân loại máy in phun
Hiện tại trên thị trường có hai công nghệ in phun chính được sử dụng phổ biến là in phun nhiệt và in phun áp điện.
In phun nhiệt
Công nghệ in phun nhiệt sử dụng nhiệt độ cao khoảng 300°C để tạo bong bóng hơi nước đẩy mực ra ngoài. Quá trình này thường chỉ diễn ra trong vòng vài micro giây, nó tạo ra những giọt mực có kích thước đồng đều để in lên bề mặt chất liệu cần in.
Ưu điểm của công nghệ in này là cho độ sắc nét cao và chi phí sản xuất thấp. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và tuổi thọ thiết bị thì máy cần được nghỉ sau khi in liên tục khoảng 200.
In phun áp điện
Công nghệ in phun áp điện sử dụng điện áp để điều khiển giọt mực chính xác hơn thông qua sự biến dạng của tinh thể áp điện. Điều này cho phép kiểm soát chính xác kích thước và vận tốc của từng giọt mực.
Công nghệ này cho phép in liên tục 2-3 tiếng với khả năng in 50-100 trang A3 mỗi ngày mà không làm thay đổi màu sắc. Đây là lựa chọn phù hợp cho các dịch vụ in ấn chuyên nghiệp và in trên khổ lớn.
Quy trình in phun chi tiết
Một quy trình in phun hoàn thiện gồm có 4 bước gồm:
- Bước 1: Trước tiên, giống với tất cả các công nghệ in ấn khác, in phun cũng cần có file thiết kế hoàn chỉnh được xuất dưới dạng file tương ứng với loại máy in phun sẽ sử dụng. File thiết kế cần có độ phân giải cao hơn hoặc bằng độ phân giải đầu phun để đảm bảo chất lượng. Sau đó tiến hành kiểm tra máy, bao gồm: Kiểm tra mực, giấy in, vệ sinh đầu phun.
- Bước 2: Tiếp theo, kết nối máy tính với máy in thông qua phần mềm RIP (Raster Image Processor) để xử lý dữ liệu và tối ưu hóa màu sắc. Phần mềm này sẽ chuyển đổi file vector thành dữ liệu bitmap phù hợp với các đầu in.
- Bước 3: Khởi động máy để máy in tự động. Bản in ra sẽ đi qua hệ thống sấy để đảm bảo mực khô nhanh và không bị lem nhòe.
- Bước 4: Sau khi sấy xong, bản in được đẩy ra ngoài. Bước cuối cùng là cần kiểm tra chất lượng và cắt bản in theo kích thước chính xác.
Ứng dụng của kỹ thuật in phun
Công nghệ in phun được ứng dụng trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực trong cuộc sống. Dưới đây là một số ứng dụng nổi bật:
- Công nghệ in phun được ứng dụng rộng rãi tại các văn phòng hoặc trong gia đình để in các ấn phẩm như: In tài liệu, hồ sơ, hợp đồng, in ảnh,…
- Ngành in ấn quảng cáo cũng sử dụng công nghệ in phun để tạo ra nhiều ấn phẩm phục vị hoạt động marketing như: In banner, in tờ rơi, in poster quảng cáo,…
- Ứng dụng trong công nghiệp: công nghệ in phun cũng được dùng để in tem hạn sử dụng, mã vạch, số lô bao bì, tem thùng carton,…
- Các máy in phun công nghiệp có thể in trên nhiều loại vật liệu khác nhau, ngoài giấy như: kim loại, nhựa, và gỗ.
Các loại mực và giấy chuyên dùng cho công nghệ in phun
Dưới đây là các loại mực, giấy chuyên dụng cho công nghệ in phun.
Các loại mực in phun
Mực nước là loại mực chủ yếu được dùng cho máy in phun, nó thân thiện với đầu phun và cho màu sắc tươi tắn. Thành phần chính của mực nước là nước và các chất màu hòa tan, phù hợp với hầu hết các ứng dụng in thông thường. Ưu điểm của mực nước là giá rẻ, ít gây hại môi trường và dễ làm sạch.
Tuy nhiên, nhược điểm của mực nước là dễ bị loang khi gặp nước, độ bền màu không cao khi ở trong điều kiện ánh sáng mạnh hoặc môi trường có độ ẩm cao.
Giấy chuyên dụng cho in phun
Giấy chuyên dụng cho công nghệ in phun có lớp phủ vô cơ giúp chặn mực loang khi in. Định lượng gsm phổ biến của giấy in phun là từ 80-300gsm tùy theo mục đích sử dụng. Ngoài tác dụng ngăn chặn tình trạng bị loang mực, lớp phủ này còn giúp mực bám tốt lên bề mặt giấy và tạo độ sắc nét cao cho hình ảnh.
Các loại phổ biến cho công nghệ in phun gồm:
- Giấy Glossy độ bóng cao để in các ấn phẩm quảng cáo
- Giấy Couche mịn cho tài liệu, giấy tờ
- Giấy Kodak dùng để in ảnh
- Giấy Epson dùng để in ảnh cao cấp.
Lời kết
Trên đây là những thông tin chi tiết về công nghệ in phun, mong rằng những thông tin In Sắc Màu cung cấp sẽ giúp bạn hiểu hơn về in phun là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các ứng dụng của công nghệ in phun trong đời sống
